Home

Over Wad Gaat Om

Een integrale systeemaanpak

Het programma Wad Gaat Om richt zich op het verminderen van plasticvervuiling in het Waddengebied – aan de kust, in het water en op de eilanden – door middel van een circulaire aanpak. De focus ligt hierbij op hergebruik, natuurlijke materialen en systeemverandering. Overheden, ondernemers, natuurorganisaties, onderwijs, ontwerpers, bezoekers en bewoners slaan de handen ineen om samen te werken aan een Waddenregio met minder plasticvervuiling.

Het programma loopt vier jaar en werkt vanuit twee benaderingen:
• Curatief: het opruimen van bestaande plasticvervuiling.
• Preventief: het voorkomen dat nieuw plastic in de Waddenregio terechtkomt.

Het doel is om een aanpak te ontwikkelen die ook toepasbaar is in andere gebieden met vergelijkbare problematiek. Daarom zetten we samen in op preventie, opruimen, het aanbieden van gezonde alternatieven, het opzetten van circulaire ketens en het stimuleren van gedragsverandering. Zo kunnen we de cirkel echt sluiten.

Visie

Wad Gaat Om beoogt een systeemverandering teweeg te brengen die een einde maakt aan plasticverontreiniging in het Waddengebied en handvatten biedt voor de noodzakelijke duurzame transities​​.

Ambitie

Een plasticvervuilingsvrij Waddengebied (UNESCO Waddenzee Werelderfgoed) met volop kansen voor een nieuwe, duurzame economie en samenleving.

Doelen

‘Wad Gaat Om’ staat voor een systeemaanpak die het plasticprobleem integraal aanpakt. Het programma organiseert een collectief met voldoende vermogen om de zaak vooruit te brengen. ‘Wad Gaat Om’ ontwikkelt een effectieve, kopieerbare werkwijze die wereldwijd bruikbaar is en als voorbeeld kan dienen. Deze werkwijze wordt via het programma ook daadwerkelijk toegepast in het Waddengebied.

De impact van Wad Gaat Om

De systeemaanpak gaat leiden tot een aanzienlijke verbetering van de waterkwaliteit en leefbaarheid in het Waddengebied. Door preventie en aanbod van gezonde alternatieven zal er minder plasticvervuiling optreden en opgenomen worden in het voedselweb. Het programma leidt bovendien tot toename van lokale biogebaseerde productie en circulariteit in de Waddenhavens, de landbouw en de gastvrijheidssector. Wat indirect bijdraagt aan de landbouwtransitie, herstel van bodemkwaliteit en biodiversiteit in het Waddengebied.

Lees meer

Werkwijze

Ons programma bestaat uit zes routes die samen het probleem van plasticvervuiling op een structurele manier aanpakken.

1

Structureel opruimen

Hoofddoel: collectief en systematisch opruimen van afgedankt plastic, overal in het Waddengebied, zowel op de eilanden als aan de vaste wal. In de eerste plaats wordt hiermee bereikt dat er meer plastics worden opgeruimd, over een groter oppervlak.

Activiteiten:

  • Structureren en faciliteren opruimacties
  • Digitale opruimkaart en boekingssysteem ontwikkelen
  • Inzamelen en eerste scheiding faciliteren
  • Voorlichtingscampagnes en beïnvloeding van schoon gedrag
2

Preventie en reductie

Hoofddoel: minder plastic inkopen (in producten en verpakkingen), en zoveel mogelijk van het ingekochte plastic na gebruik inzamelen en recyclen.

Activiteiten

  • Kennis verzamelen en delen ism ondernemers
  • Opzetten retoursysteem voor ten minste één grote verpakkingsstroom
  • Organiseren trainingen afvalreductie en -preventie voor ondernemers
  • Opzetten plasticvrij-schap in een supermarkt
  • Ontwikkelen inkooptraining
  • Ontwikkelen ‘ Wadden inkoop standaard’
3

Introduceren en ontwikkelen alternatieven

Hoofddoel: ontwikkelen en introduceren van alternatieve producten en werkwijzes ter vervanging van schadelijke fossiele plastics.

Activiteiten:

  • Ontwikkelen voorbeeldproducten
  • Opzetten van een materialenbank en kennisplatform
  • Pilot nieuwe inzamelsystemen voor alternatieve materialen en producten
  • WadLab oprichten: fysieke plek voor onderzoek, experiment en projecten rondom nieuw te introduceren materialen en producten
4

Bronaanpak havens en rivieren

Hoofddoel: inzicht krijgen in de hoeveelheden en bronnen van plastics die via de binnenwateren richting de Waddenzee stromen, opstellen monitoringsprotocollen en preventiemaatregelen.

Activiteiten:

  • Inventariseren en monitoren van waterwegen
  • Opstellen monitoringsprotocollen
  • Gedrag, route en hoeveelheden macro en microplastics meten
  • Opstellen plan van aanpak plaatsing afvanglocaties
  • Aanpak preventie verwaaiing plastics vanuit havens en waterwegen
5

Systeemaanpak

Hoofddoel: ontwikkelen van een universeel toepasbare en kopieerbare werkwijze voor de systeemaanpak om de bedreiging van plasticvervuiling in het Waddengebied te verminderen.

Activiteiten:

  • Ontwerpen van een begrijpbare en kopieerbare aanpak
  • Aanpak vanuit regelgeving en governance
  • Ontwikkelen van business- en verdienmodellen
  • Milieu- en gezondheidseffecten onderzoeken
  • Ontwikkelen van een waddenstandaard als voorbeeld hoe het wel kan
  • Kennis verzamelen en delen via kennisplatform
6

Gedragsverandering en communcatie

Hoofddoel: centrale ontwikkeling van campagnes en communicatieactiviteiten gericht op gedragsverandering en informatievoorziening.

Activiteiten:

  • Ontwikkelen communicatieplan
  • Waddenstandaard als inspiratie introduceren
  • In gang zetten van bewustwording en gedragsverandering
  • Beïnvloeding schoon gedrag
  • Implementeren en testen van gedragsverandering